Güvenlik Bilgi Formu (MSDS/ GBF- SDS) nedir?
MSDS, Malzeme Güvenlik Bilgi Formunun (Material Safety Data Sheet) kısaltmasıdır. Fakat yeni yönetmeliklerle beraber "material-malzeme" ifadesi kalkmış olup kısaca GBF/SDS (Güvenlik Bilgi Formu) şeklinde telaffuz edilmektedir. Bu 2 kısaltma günümüzde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.Msds Belgesi Formu örneğini indirmek için lütfen tıklayınız.
Kimyasalların insan sağlığı ve çevre üzerinde yaratabileceği olumsuz etkilerin en aza indirilmesi için, olmazsa olmaz bir doküman olan Güvenlik Bilgi Formları, bir madde veya karışımın reçetesi olarak bilinmektedir. Güvenli kullanım ve olası tehlikeler için talimatlar içermektedir.
GBF/SDS, kimyasalların kullanımı ve bunlarla çalışma için bilgi ve prosedürleri özetleyen yazılı bir belgedir. Bir nevi söz konusu ürünün kimlik kartıdır. insan sağlığını ve çevreyi, zararlı madde ve karışımların etkisinden korumak amacıyla, karışımların ve maddelerin özellikleri hakkında detaylı bilgileri barındırır. Maddelerin zarar verici özelliklerine göre de bulunduğu iş yerlerinde alınması gereken tedbirleri içermektedir.
Uluslararası kabul görmüş bir formata sahip olmakla birlikte,
- Kimyasal için zararlılık tanımlaması,
- Bileşenler,
- İlk yardım önlemleri,
- Yangınla mücadele,
- Kaza sonucu yayılmaya karşı önlemler,
- Bertaraf etme,
- Taşımacılık bilgisi gibi, içeriğinde 16 ana başlık bulunmaktadır.
Çevre ve şehircilik Bakanlığı tarafından, 13 Aralık 2014 tarihinde “Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik” ve 23 Haziran 2017 tarihinde “Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik (KKDİK)”ile Güvenlik Bilgi Formları için gereklilikler, usul ve esaslar Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.
Güvenlik Bilgi Formu Neden Önemlidir?
Güvenlik Bilgi Formları (GBF/SDS), kimyasal bir ürün hakkında ihtiyacınız olabilecek veya bilmek isteyebileceğiniz her şey için en doğru bilgileri içeren tek bilgi kaynağıdır.İşyerinde tehlikeli kimyasalların yönetimi için bir referans görevi görür. Güvenli ürünlerin seçimine ve işverenlerin ve çalışanların ürünleri güvenli bir şekilde kullanmalarına yardımcı olur ve bir düzenleyici görevindedir.
Güvenlik Bilgi Formunun İçeriği nedir?
Güvenlik bilgi formları (GBF/SDS), işverenlere, çalışanlara, acil müdahale görevlilerine ve genel halka iş yerinde kullanılan ve günlük ticaretin bir parçası olan kimyasallarla ilgili tehlikeler hakkında temel bilgiler sağlar. SDS formları, fiziksel ve kimyasal özellik bilgilerini, potansiyel tehlike bilgilerini, koruyucu önlemleri, depolama ve nakliye önlemlerini, dökülmelerin veya kazaların söz konusu olması durumunda ne yapılması gerektiği ile ilgili acil durum prosedürlerini, imha önerilerini ve üretici ve SDS formunu hazırlayan yetkili kişinin iletişim bilgilerini içerir.MSDS Formunu Kim ve Ne Zaman Düzenler?
Bir Güvenlik Bilgi Formu zararlı bir kimyasalın; imalatçısı, ithalatçısı veya alt kullanıcısı tarafından hazırlanması/hazırlatılması gereken ayrıntılı bir bilgi formudur. Tehlikeli bir kimyasalın ilk imalatından veya ithalatından önce veya bu mümkün değilse, kimyasalın ilk imalatından veya ithalatından sonra ve bir işyerine ilk tedarik etmeden önce mümkün olan en kısa sürede hazırlanmalıdır.MSDS Formu Nereden Alınır?
Güvenlik bilgi formları, söz konusu taraflar adına sadece eğitim almış sertifikalı uzmanlar tarafından hazırlanabilir. Çünkü formu hazırlama işlemi, teknik bilgi gerektirmekle beraber aynı zamanda yasal şartları bakımından kapsamlı bir çalışma gerektirir. Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik kapsamında “Güvenlik Bilgi Formu Hazırlayıcısı” sertifikası programını tamamlamış kişiler hazırlayabiliyorken, 31.12.2023 tarihi itibari ile geçerli olmak üzere bu yetki, 23/06/2017 tarihli ve 30105 sayılı resmî gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik’ (KKDİK) gereğince TÜRKAK akreditasyonu olan bir kuruluştan alınan belgeye sahip, sertifikalı Kimyasal Değerlendirme Uzmanları (KDU) tarafından hazırlanması gerekmektedir.MSDS Güncelleme Zorunluluğu
SDS güncelleme işlemi, kimyasal değerlendirme uzmanı (KDU) tarafından yapılmalıdır. KDU, kimyasalın özelliklerini ve tehlikelerini değerlendirerek, SDS'i güncellemek için gerekli bilgileri sağlar.Detaylı bilgi almak için "MSDS Güncelleme Zorunluluğu" ismli blog yazımızı okuyabilirsiniz.
MSDS Hazırlama Yükümlülüğü Kime aittir?
Yurt içinde üretilen kimyasalların MSDS’leri, üretici firma tarafından hazırlanmalı ya da hazırlatılmalıdır. Kimyasal madde üreticisi, piyasaya sürmüş olduğu kimyasalların kullanıcılarına, uygun güvenlik bilgisinin iletilmek zorundadır. İthal edilen bir kimyasal için de ithalatçı, kimyasalı piyasaya arz etmeden MSDS ‘ini temin etmelidir.MSDS Hangi Dilde Hazırlanmalıdır?
KKDİK Yönetmeliği, Madde 27 – “Güvenlik bilgi formu için gerekenler” başlığı altında da belirtildiği gibi, “Güvenlik bilgi formu Türkçe olarak temin edilir.” Farklı dillerde MSDS’ler Türkçe diline çevrilerek kullanılamaz. Ülkemizde uygulanan mevzuat gerekliliklerini sağlayacak şekilde hazırlanmalıdır.Kimler Malzeme Güvenlik Bilgi Formu Hazırlayabilir?
"Zararlı Maddeler Ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik” ve “Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik (KKDİK)” kapsamında eğitim almış ve eğitim sonucu düzenlenen sınavda başarılı olmuş, sertifika sahibi MSDS Hazırlayıcısı ve Kimyasal Değerlendirme Uzmanı tarafından, Türkiye şartları ve mevzuatları göz önünde bulundurularak, uygun formatta GBF hazırlanmalıdır.Güvenlik Bilgi Formları Ne Zaman Güncellenmelidir?
13 Aralık 2014 tarihinden önce hazırlanmış Güvenlik Bilgi Formları, “Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik” ya da “Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik” kapsamında güncellenmelidir.Ancak, “Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik” kapsamında hazırlanan MSDS’ ler 31.12.2023 tarihine kadar geçerli olacaktır. Bu tarihten sonra hazırlanan tüm MSDS’ ler “Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik (KKDİK)” kapsamında hazırlanması ya da revize edilmesi gerekecektir.
Ayrıca, imal ya da ithal edilen madde veya karışımın;
- Risk yönetim önlemlerini etkileyebilecek bilgiler veya zararlara ilişkin yeni bilgiler edinildiğinde,
- İzin verildiğinde veya reddedildiğinde,
- Kısıtlama getirildiğinde,
Tedarikçiler en kısa sürede güvenlik bilgi formlarını güncellemelidir. Güncellenen güvenlik bilgi formları, maddenin iletildiği tüm alıcılara 12 ay içinde yazılı veya elektronik olarak ücretsiz iletilmelidir.
Güvenlik Bilgi Formu Bulundurmamanın Cezası var mı?
Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun, ithal edilen ya da üretilen kimyasallar için Güvenlik Bilgi Formu bulundurmayan işletmelere, 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında idari ve cezai yaptırımlar uygulanabilmektedir.Güvenlik Bilgi Formu (SDS/MSDS/GBF) Hazırlama Hizmetimiz kapsamında, Sertifika sahibi uzmanlarımız ile ihtiyacınız olan;
- MSDS hazırlama,
- Hazırlanan MSDS’ lerin kontrolü,
- Sertifikalandırılması,
- Farklı dillerde MSDS hazırlanması,
- MSDS’ in farklı dillerde çevirilerinin yapılması konularında sizlere destek olmaktayız.
Sorularınız ve daha detaylı bilgi için ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.